Aydınlanma
Aydınlanma ışık kaynağı (lamba) ile değil, aydınlanan yüzeyle ilgili bir niceliktir ve birim alan üzerine dik olarak düşen ışık şiddeti anlamına gelmektedir. Birimilüks’türve lxkısaltmasıyla gösterilir.Kısaca bir alandaki ışığın miktarını ölçmek için Lux ölçü birimi kullanılır.
Lux & Lumen
Lux birimi lümenden farklıdır. Lumen ışık kaynağının yani lambanın verdiği toplam görünür ışık miktarı iken lux ise aydınlatılmak istenen alandaki ışığın şiddetidir. Işık kaynağının verdiği ışık lümen iken aydınlatmak istediğimiz yüzeye ulaşan ışık seviyesine luxdenir. Işık kaynağının lümen değeri sabit iken luxdeğeri ortamın farklı noktalarında farklı sonuçlar verir.
Abajur Etkisi
Aydınlatılmak istenen obje ile ışık kaynağı arasında bulunacak olan abajur, cam, difüzörmateryalleri ve toz sebebi ile obje üzerine gelen ışık miktarı da azalır.
Mesafe
Aydınlatılmak istenen obje ışık kaynağından uzaklaştıkça ışık şiddeti mesafeye bağlı olarak kareseloranda azalır.Işık seviyesini ölçen bir lüxmetre ile ışık kaynağının hemen yakınında yaptığınız ölçümde yüksek aydınlanma seviyesi değerleri görürken ışık kaynağından uzaklaştıkça aydınlanma seviyesi değerleri hızla azalır. Yukarıdaki grafiği inceleyebilirsiniz.
Işık kaynağının lümen değeri 700 lmolarak sabit iken, ışık kaynağından uzaklaştıkça aydınlanma değer 10.000 lux’den 2000 luxdeğerine kadar azalır.
Lux Değerini ölçmek
Bulunduğunuz ortamdaki aydınlanma düzeyini bir luxmetre ile ölçebilirsiniz.Luxmetreniz yoksa yeni nesil tüm cep telefonlarının luxdeğerini (yaklaşık olarak) ölçebildiğini unutmayın. Bunun için bir luxmetre uygulamasını cep telefonunuza indirip ışık seviyesini ölçebilirsiniz. Cep telefonunuz Samsungise telefon arama ekranında *#0*# tuşlayın ve açılan ekrandan Sensorsbölümüne tıklayın. Bu ekranda ortamdaki ışık değerini luxolarak gösteren bölüme bakabilirsiniz.
Aydınlatma projelerinde ışık seviyeleri
Aydınlatma projelerinde ışık seviyeleri tanımlanırken Luxdeğerleri verilir. Ortamın bu luxdeğerlerine uygun bir biçimde aydınlatılması talep edilir. Örnek olarak uluslar arası bir otel zincirinin otel proje dosyasında koridor aydınlatması şu şekilde tarif edilmiştir. Koridorda yerden 100 cm yükseklikte 150 luxaydınlanma düzeyi talep edilmektedir.